Gia Lai không chỉ hấp dẫn du khách bởi những cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, nên thơ mà còn bởi những lễ hội đặc sắc đậm đà văn hoá Tây Nguyên.
Thiên Nhân Travel mời các bạn cùng khám phá qua bài viết sau nhé!
1. Lễ mừng lúa mới
Khi cây H’lưng đầu buôn, cây Ê-táp giữa làng ra nụ, nở hoa, đó chính là lúc buôn làng Gia Lai tổ chức Lễ mừng lúa mới. Lễ mừng lúa mới là lễ hội mừng mùa thu hoạch mới, cầu mong cho ruộng nương ngày càng nhiều thóc lúa.
Được tổ chức tại nhà riêng hoặc nhà rông sau vụ thu hoạch của đồng bào Ba Na ở hai tỉnh Kon Tum và Gia Lai. Lễ được tổ chức để tạ ơn thần lúa và lễ hội mừng mùa thu hoạch mới, cầu mong cho ruộng nương ngày càng nhiều thóc lúa.
Dân làng cúng thần lúa bằng heo hoặc gà trước khi sử dụng lúa để ăn hoặc mang đi biếu. Buổi lễ diễn ra theo trình tự lần lượt, gồm: Giữ hồn lúa tại rẫy; đưa hồn lúa về chòi; nhập hồn lúa vào bồ trong đó bao gồm lễ ăn cơm mới.
Đây cũng là dịp gia chủ mời bà con, họ hàng, bạn bè các làng lân cận cùng vui chơi ăn uống. Nhà nào đông khách coi như là niềm vinh dự.
Vì thế, ngoài việc cúng thần, hồn lúa và tổ tiên cùng với việc cầu mong sức khỏe cho gia đình, người ta đánh cồng chiêng, vui chơi, ca hát suốt nhiều ngày đêm để vui mừng cùng hưởng thành quả của một quá trình lao động nhọc nhằn, vất vả.
Đây là một trong những phong tục nhằm gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống từ ngàn xưa cha ông ta để lại.
2. Lễ đâm trâu
Từ đầu tháng Chạp năm trước đến tháng 3 âm lịch năm sau, đồng bào Jrai, Bahnar ở Gia Lai thường tổ chức lễ hội đâm trâu tại nhà rông, mọi chi phí ở ngày hội do người dân trong làng đóng góp.
Người chủ trì ngày hội là già làng, đứng gần cột buộc trâu, nam nữ thanh niên đánh chiêng, cồng, múa đứng sau lưng, đầu chít khăn đỏ, mặc áo (loại áo ngày lễ dành cho con trai), đóng khố. Nữ thanh niên mặc áo phia, váy koteh (loại áo, mặc ngày hội của con gái). Khi già làng khấn xong, tiếng chiêng, cồng bắt đầu nổi lên hòa với tiếng hú của dân làng. Cảnh buôn làng trở nên rộn ràng, sinh động.
Những ngày ở lễ hội đâm trâu, là những ngày hội của nghệ thuật cồng chiêng vì nhiều nhà đem bộ cồng chiêng của mình tới tham dự. Lễ hội đâm trâu của người Bana ngày nay đã rút ngắn còn một ngày đêm, con vật chịu lễ được các tay thiện nghệ nhanh chóng đâm chết, không còn cảnh săn đuổi kéo dài sự hãi hùng đau đớn và người dự lễ hội đỡ bị căng thẳng thần kinh vì thương cảm.
3. Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui
Lễ cầu mưa Yang Pơtao Apui là một tín ngưỡng phồn thực với mong muốn mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, ấm no, hạnh phúc đến cho tất cả buôn làng.. Đây là nét văn hóa độc đáo, chứa đựng nhiều giá trị tâm linh, tín ngưỡng của đồng bào bản địa, được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Người Jrai gọi mưa là “Hơ Jan” và rất coi trọng “Hơ Jan” vì giúp họ giải được nhiệt của cái nắng oi bức, làm cho hoa màu ở nương, rẫy trở nên tươi tốt và cho họ no cái bụng. Mặt khác, theo quan niệm của người Jrai, nếu làm phật lòng các vị thần thánh thì các vị thần thánh sẽ không ban tặng nước mưa xuống, bệnh tật xuất hiện, đói rét liên miên.
Sau khi chuẩn bị lễ xong, phụ tá và thầy cúng sẽ thực hiện các nghi lễ. Trong đó có phần quan trọng là cầu xin các Ptao đã chết phù hộ cho những lời khấn cầu thành hiện thực, để trời đem mưa đến.Trong không khí tưng bừng của ngày hội, mọi người thay nhau uống rượu cần, chúc nhau một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Lễ cầu mưa là nghi lễ rất quan trọng trong năm, là nghi lễ thể hiện văn hóa tâm linh của người Jrai với các vị thần linh. Qua buổi lễ này, bà con làng Rbai sẽ bước vào một vụ mùa mới với sự vui vẻ và lạc quan trong lao động sản xuất xây dựng cuộc sống no ấm.
Ngoài ra, du khách còn có thể tham quan Công trình thủy lợi Ayun Hạ tại xã Ayun Hạ và Hồ Sen tại xã Ia Yeng với vẻ đẹp của thiên nhiên hùng vĩ, hữu tình.
Thiên Nhân Travel chúc các bạn có những trải nghiệm tuyệt vời khi đến với phố núi Gia Lai nhé!
DỊU DÀNG ĐÔI MẮT PLEIKU - BIỂN HỒ GIA LAI
5 MÓN NGON NỨC TIẾNG GIA LAI
DU LỊCH GIA LAI CÓ GÌ HẤP DẪN?