Người Tày ở Lạng Sơn
Người Tày là dân tộc đông thứ hai (sau người Nùng) ở Lạng Sơn với trên 282.000 người. Nơi có đông người Tày sinh sống nhất là huyện Lộc Bình, Bắc Sơn, thành phố Lạng Sơn… Bên cạnh văn hóa ẩm thực, trò chơi dân gian, ngôn ngữ… thì trang phục người Tày Lạng Sơn cũng mang nét bản sắc riêng biệt. Nếu trang phục người Dao, người Mông… khá cầu kỳ, nhiều màu sắc và chi tiết thì trang phục người Tày lại giản đơn nhưng nền nã.
Người Tày trong trang phục truyền thống
Màu chàm là màu chủ đạo trong trang phục của cả hai dân tộc Tày và Nùng. Việc nhuộm chàm vải làm cho quần áo bền hơn. Màu chàm phù hợp với lối sống nông nghiệp nơi núi rừng. Màu chàm thường đơn điệu, nhưng cũng mang vẻ đẹp giản dị, trang nhã và hài hòa với môi trường tự nhiên. Với nét đẹp bình dị đó, bộ trang phục đã trở thành một trong những biểu tượng của mảnh đất xứ Lạng.
Phụ nữ Tày
Trước đây, đồng bào Tày thường tự trồng bông, dệt vải. Sau này do sự phát triển của đời sống, nhiều người đổi qua mua vải mộc trắng ở chợ về nhuộm chàm. Nhuộm chàm đòi hỏi sự kiên trì, khéo léo. Vải được nhuộm đi nhuộm lại nhiều lần cho đến khi nào sậm màu, chất vải đanh cứng. Với cách làm thủ công, người Tày nhuộm ra những tấm vải có màu sắc đặc trưng, thơm nồng hương chàm. Từ đó cho ra những bộ trang phục người Tày Lạng Sơn thật độc đáo.
Hát then
Đặc trưng trang phục người Tày Lạng Sơn
Nam phục Tày về cơ bản rất đơn giản. Chỉ có một kiểu gồm chiếc áo cánh 4 thân cổ tròn, cao, xẻ ngực. Hàng cúc vải 7 cái, tà áo xẻ cao, có hai túi nhỏ không nắp ở hai vạt trước. Chiếc quần có đũng chéo, ống chân què hay cạp quần lá tọa. Chiếc khăn đội đầu có hình chữ nhân. Đôi giày có đế bằng mo cau, bẹ măng, bẹ móc. Keo dán giày làm từ khoai sọ trộn xôi giã nhuyễn.
Những bản làng người Tày dưới chân núi
Nữ phục Tày đa dạng và duyên dáng hơn với chiếc áo dài 5 thân, xẻ nách, cài cúc tròn kiểu nụ vối. Chiếc áo cánh ngắn bên trong có 4 thân, màu sáng. Gần cổ áo có can miếng vải nhỏ hình quả trám; chiếc thắt lưng hồng; chiếc khăn đen mỏ quạ. Tà áo dài đến bắp chân có chiết eo gần giống áo dài của người Kinh. Quần ống rộng, dài đến mắt cá chân. Khi mặc áo dài, người ta dùng thắt lưng quấn quanh eo, buộc và thả ra sau lưng.
Phụ nữ Tày còn trang sức bằng các loại vòng cổ vòng tay bằng bạc sáng choang. Và để bù trừ cho sự đơn điệu của quần áo, những ta đã dồn màu sắc và hoa văn vào mặt chăn, mặt địu, màn thờ, chiếc túi vải…
Những điểm khá giống với trang phục người Việt
Trang phục Tày Lạng Sơn có nhiều nét vừa giống vừa khác với nữ phục Việt. Áo cánh trắng mặc lót bên trong áo dài, áo dài 5 thân, tóc vấn khăn tròn quanh đầu, tấm khăn mỏ quạ… Rất gần gũi với yếm trắng, váy đen, áo tứ thân, áo dài, khăn vấn mỏ quạ… của phụ nữ Việt. Dù trang phục truyền thống của người Tày không còn được sử dụng rộng rãi, nhưng nó vẫn đại diện cho một nền văn hóa thiểu số độc đáo.