Vào ngày 12 tháng 2 âm lịch hằng năm, cư dân sống ở đôi bờ sông Thu Bồn lại nô nức tổ chức Lễ hội bà Thu Bồn nhằm tri ân sự chở che của bà đối với người dân sống trên bờ cũng như trên sông nước được bình an, no ấm, mùa màng tươi tốt, bội thu. Thiên Nhân Travel sẽ giới thiệu với các bạn đôi nét về lễ hội này.
Thời gian và địa điểm tổ chức lễ hội
Lễ hội Bà Thu Bồn là một lễ hội dân gian của cư dân ven sông Thu Bồn, tỉnh Quảng Nam. Lễ hội được tổ chức hằng năm vào ngày 12 tháng 2 âm lịch. Được tổ chức tại các làng ven sông Thu Bồn thuộc huyện Duy Xuyên và huyện Nông Sơn của tỉnh Quảng Nam.
Nhân dân xã Duy Tân, huyện Duy Xuyên tổ chức lễ hội
Mục đích của lễ hội
Lễ hội Bà Thu Bồn mang ý nghĩa tôn vinh “Bà mẹ xứ sở”, vừa giao thoa giữa văn hoá Việt – Chăm – Cơ Tu... Việc tổ chức lễ hội Bà Thu Bồn là để tỏ lòng thành kính biết ơn sự che chở của bà cho dân làng sống trên bờ cũng như trên sông nước được bình an, ấm no, thịnh vượng, hướng con người, đến Chân - Thiện - Mỹ, cầu cho mưa thuận, gió hòa, quốc thái dân an, mùa màng tươi tốt, bội thu.
Lễ vía Bà Thu Bồn
Phần lễ của lễ hội
Phần nghi lễ của lễ hội Bà Thu Bồn gồm có lễ rước nước thiêng trên sông Thu Bồn, rước "Ngũ hành tiên nương" (5 vị nữ tướng dưới quyền, theo hầu Bà Thu Bồn trong cuộc chinh chiến) về lăng Bà để cúng tế. Khi thuyền rước nước về đến bến sông, đội hình cờ ngũ hành, lọng, kiệu ngũ hành tiên nương bắt đầu nghi thức tế lễ từ bến sông về đến lăng Bà. Ngoài ra còn có lễ bài trí, lễ đại tế, lễ sắc phong. Vật tế là một con trâu đực còn nguyên đã được làm sạch lông, da phết huyết đỏ thắm được cúng cùng một mâm xôi trắng lớn; ngoài ra còn các loại bánh trái đặc trưng phong vị xứ Quảng do dân làng dâng lên Bà và đủ loại bánh trái khác từ khách thập phương...
Lễ vật cúng tế
Phần hội
Nếu như phần lễ mang lại một không khí rực rỡ và cổ xưa với những đoàn rước cùng tán lọng, cờ xí, kiệu vai đủ màu sắc và trang phục các dân tộc Việt, Chăm, Katu... diễu hành qua những cảnh sắc làng ven sông tuyệt đẹp của xứ Quảng... thì phần hội cũng có sức hút sôi động riêng của nó với những hoạt động truyền thống như, đêm hát bội, thả hoa đăng trên sông Thu, trò chơi dân gian và cả những cuộc thi đấu thể thao mang màu sắc hiện đại và quan trọng nhất là hội đua thuyền Lệ Bà (Nam – Nữ).
Đua thuyền Lệ Bà
Lễ hội Bà Thu Bồn ngày nay
Lễ hội Bà Thu Bồn vẫn còn tồn tại cho đến mãi ngày nay và vẫn giữ nguyên những nét giá trị vốn có. Có năm thì làm trầm trà, có năm thì làm với quy mô lớn cả phần lễ lẫn phần hội nhưng điều quan trọng nhất là thông qua lễ hội, người dân vừa nâng cao ý thức gìn giữ, quản lý, tôn tạo Di tích lịch sử văn hóa vừa là bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc. Dù mỗi năm quy mô tổ chức khác nhau nhưng lễ hội Bà Thu Bồn luôn mang đậm chất dân gian, lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, ghi dấu ấn của vùng đất và con người nơi đây trong quá trình hình thành, xây dựng và phát triển, góp phần củng cố, phát huy tinh thần đoàn kết của cộng đồng dân cư…