Gia Lai không chỉ nổi tiếng bởi những cảnh đẹp hoang sơ mà còn hấp dẫn bởi nét độc đáo của những ngôi nhà rông đậm đà bản sắc văn hoá Tây Nguyên.
Thiên Nhân Travel mời các bạn khám phá một trong những ngôi nhà rông ấn tượng ở phố núi, đó là nhà rông đạt kỷ lục lớn nhất Tây Nguyên của bà con làng Kon Sơ Lăl (Gia Lai).
1. Nhà rông Kon Sơ Lăl - Gia Lai ở đâu?
Nằm ở phía Đông Bắc tỉnh Gia Lai, cách Pleiku khoảng hơn 50km, huyện Chư Pah vẫn được biết đến như một trong những vùng đất còn giữ gìn được rất nhiều nét văn hóa truyền thống độc đáo. Trong đó, nhà rông làng Kon Sơ Lăl với kích thước kỷ lục luôn được xem là niềm tự hào đối với đồng bào Tây Nguyên.
Kiêu hãnh là thế song sự ra đời của công trình này lại bắt nguồn từ một kỷ niệm đau buồn. Kon Sơ Lăl từng là một bản làng Ba Na cổ sống yên vui giữa những cánh rừng ngút ngàn trên dãy Trường Sơn Đông.
Thế nhưng, giữa năm 2015, tai họa trên trời bỗng ập tới. Trong một cơn giông lốc, sấm sét đã vô tình đánh trúng mái nhà rông của làng. Ngọn lửa bùng lên dữ dội, lan ra khắp xung quanh, khiến Kon Sơ Lăl chìm trong biển lửa.
Sau khi lửa tắt, nhìn lại khung cảnh tro tàn, dù xót xa nhưng dân làng vẫn phải rời đi. Hiện nay, toàn bộ 600 nhân khẩu đã tái định cư ở một khu vực mới, cách làng cũ chừng 3km. Đó chính là nơi ngôi nhà rông kỷ lục được xây đắp từ những cột gỗ đầu tiên.
2. Nhà rông Kon Sơ Lăl – Gia Lai có gì đặc biệt?
*Công trình rộng lớn, đậm đà bản sắc Tây Nguyên
Nhà rông mới của làng Kon Sơ Lăl - Gia Lai có diện tích lên tới 320m2, độ cao 20m, tương đương với một ngôi nhà 4 tầng. Công trình được làm hoàn toàn bằng gỗ, tre, mái tranh… do bà con đóng góp.
Trong đó, 12 cây cột trụ là 12 thân cây gỗ dầu, gỗ bình linh, có đường kính bằng hai vòng tay người lớn. Tất cả đều được ngâm dưới lớp bùn ao hồ tới gần 2 năm để ngăn ngừa sự tấn công mối mọt.
Về bản chất, thiết kế nhà rông của người Tây Nguyên vốn không có vỉ kèo. Khung nhà được buộc hoàn toàn bằng mây, tre lạt nhưng vẫn đảm bảo được sự kiên cố cần thiết.
Đặc biệt, nói về độ hoành tráng của công trình, chúng ta không thể không đề cập tới phần mái lợp dày đến 20cm. Hai mặt mái nghiêng, ốp vào nhau như hình lưỡi rìu khổng lồ. Nhờ thế, không khí bên trong nhà luôn dịu mát, dễ chịu, phù hợp cho những buổi tụ hội của dân làng trong tiết trời oi nóng của Gia Lai.
Để đảm bảo cho phần nóc nhà vững chãi trước giông gió đại ngàn, bà con Kon Sơ Lăl đã sử dụng vô số tre, gỗ đan chéo tạo thành giá đỡ dẻo dai áp dưới mái. Nghe có vẻ dễ dàng nhưng đây lại là công đoạn đòi hỏi sức khỏe và sự kiên gan khó tưởng.
Ngoài độ cao, những người xây dựng đôi khi còn phải đối mặt với sức gió khủng khiếp cùng ánh nắng gay gắt. Suốt nhiều tháng trời, chẳng rõ bao nhiêu mồ hôi đã rơi xuống để “trái tim” của buôn làng được tái sinh.
*Được thiết kế bởi “kiến trúc sư 3 không” và cộng đồng buôn làng
Nổi danh nhờ kích cỡ khổng lồ nhưng có lẽ điều khiến người ta ngỡ ngàng nhất khi ghé thăm nhà rông Kon Sơ Lăl - Gia Lai lại chính là câu chuyện về vị kiến trúc sư “ba không” đứng sau cả công trình.
Không biết chữ, không biết đếm số và không xuất thân từ trường lớp chuyên nghiệp, trưởng bản già Sôn đã thực hiện việc đo đạc, đánh dấu chỉ với một sợi dây.
Ngoài dùng mắt áng chừng, ông còn linh hoạt vận dụng thêm nguyên tắc đối xứng. Đây cũng chính là lý do, dù kỹ thuật xây dựng thô sơ, đơn giản nhưng công trình khi hoàn thành vẫn cực kỳ vững chắc.
3. Kinh nghiệm check-in tại nhà rông Gia Lai
Tết này, nếu có dịp đến với Gia Lai, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội ghé thăm và check-in tại nhà rông Kon Sơ Lăl.
Ngoài chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, chúng ta chắc chắn sẽ có cơ hội khám phá thêm nhiều điều thú vị xung quanh đời sống văn hóa đậm đà bản sắc đồng bào dân tộc thiểu số Tây Nguyên.
Du khách nên chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cá nhân cần thiết, như: Áo khoác, giày thể thao, điện thoại, máy chụp ảnh, bánh mì ngọt, nước uống, đèn pin, cục sạc dự phòng... để hành trình khám phá được diễn ra suông sẻ, chủ động và thoải mái nhé!
Thời điểm check-in lý tưởng là lúc bình minh lên hoặc hoàng hôn, khi ấy bạn sẽ trở nên lung linh hơn trong những bức hình bên nhà rông Gia Lai.
Tiết trời đang độ vào Xuân, ngoài check-in tại nhà rông, du khách có thể ghé thăm Biển Hồ và một số điểm đến hấp dẫn gần đó để tận hưởng trọn vẹn kỳ nghỉ bên gia đình, người thân và bạn bè nhé!
Thiên Nhân Travel chúc các bạn có một cái Tết an vui và hạnh phúc!
KHÁM PHÁ 3 LỄ HỘI ĐẶC SẮC Ở GIA LAI
DỊU DÀNG ĐÔI MẮT PLEIKU - BIỂN HỒ GIA LAI
5 MÓN NGON NỨC TIẾNG GIA LAI