Như một làn gió mới giữa đại ngàn Tây Nguyên, Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông hứa hẹn sẽ là điểm nhấn du lịch, tạo bước đột phát cho sự phát triển ngành công nghiệp không khói của tỉnh nhà nói riêng và cả nước nói chung.

Thiên Nhân Travel xin giới thiệu đến các bạn bài viết sau để hiểu rõ hơn về điểm đến mới mẻ và hấp dẫn này nhé!

1. Công viên địa chất toàn cầu là gì?

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO là danh hiệu dành cho một khu vực tự nhiên có ranh giới địa lý - hành chính rõ ràng, chứa đựng một tập hợp các di sản địa chất tầm cỡ quốc tế có giá trị khoa học, giáo dục và thẩm mỹ, cùng các giá trị khác về đa dạng sinh học, khảo cổ, lịch sử, văn hóa, xã hội... Tất cả cùng được bảo tồn và phát huy giá trị một cách tổng thể. Một công viên địa chất toàn cầu UNESCO cần có diện tích đủ lớn để có tác động đáng kể vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội bền vững của địa phương.

Công viên địa chất Đắk Nông được UNESCO công nhận là công viên địa chất toàn cầu - là cơ hội lớn cho Việt Nam nói chung, tỉnh Đắk Nông nói riêng trong phát triển du lịch, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Đây là Công viên địa chất toàn cầu thứ 3 ở Việt Nam, sau Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn (Hà Giang) và Công viên địa chất toàn cầu Non nước Cao Bằng (Cao Bằng).

2. Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông có gì đặc sắc?

Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông trải dài trên diện tích 4.760km2, bao gồm các huyện Krông Nô, Cư Jút, Đắk Mil, Đắk Song, Đắk G’long và thị xã Gia Nghĩa, Công viên địa chất Đắk Nông có khoảng 65 điểm di sản địa chất, địa mạo, bao gồm hệ thống gần 50 hang động với tổng chiều dài hơn 10.000 m, các miệng núi lửa, thác nước… Nơi đây từ lâu đã nổi tiếng là một vùng đất đỏ trù phú với hệ sinh thái rừng nhiệt đới, nơi lưu giữ các giá trị đặc trưng về đa dạng sinh học. Vùng đất này cũng lưu giữ nhiều nét độc đáo về văn hóa, địa chất, tự nhiên cũng như dấu tích hoạt động của người tiền sử.

Lịch sử của vùng đất này bắt nguồn từ 140 triệu năm cách ngày nay, khi nơi đây còn là một phần của đại dương rộng lớn với các dấu tích được tìm thấy như đá trầm tích, hóa thạch cúc đá và các loại hóa thạch khác. Vận động kiến tạo của lớp vỏ Trái đất đã khiến khu vực này được nâng lên và xuất hiện núi lửa. Chính hoạt động phun trào núi lửa đã che phủ đến một nửa diện tích khu vực này bởi các lớp dung nham bazan. Là một phần của cao nguyên M’Nông nên thơ, hùng vĩ, Công viên Địa chất Đắk Nông là nơi hội tụ các giá trị tiêu biểu về địa chất địa mạo, khảo cổ, văn hóa và đa dạng sinh học đặc trưng của khu vực.

Các giá trị về địa chất, địa mạo

Điểm đặc biệt nhất trong khu vực Công viên Địa chất Đắk Nông là hệ thống hang động trong đá bazan, phân bố ở khu vực Đray Sáp-Chư R’Luh, được phát hiện từ năm 2007. Hệ thống hang động núi lửa này đã được Hiệp Hội Hang động Núi lửa Nhật Bản xác lập kỷ lục Đông Nam Á về cả quy mô, độ dài và tính độc đáo. Trong các hang động còn ẩn chứa nhiều điều bí mật về cơ chế thành tạo, các tổ hợp khoáng vật, đa dạng sinh học và di chỉ khảo cổ…

Bên cạnh đó, Công viên Địa chất Đắk Nông còn đa dạng và phong phú các mỏ và điểm quặng khoáng sản bauxit, antimon, thiếc sa khoáng, puzơlan, đá quý và đặc biệt là đá bán quý opal – chalcedon kích thước lớn. Trong khu vực Công viên Địa chất còn có các di sản địa kiểu cổ sinh như các hóa thạch Cúc đá, Sò, Hai mảnh vỏ.. để chứng minh thời kỳ này nơi đây còn là một phần của đại dương rộng lớn. Ngoài ra, còn có các hồ nước tự nhiên đầy thơ mộng như hồ Ea Snô, hồ Tây…được tạo thành từ các sụt võng kiến tạo, các miệng núi lửa độc đáo và đặc trưng như Nâm Blang, Nâm Kar, Băng Mo…. và hệ thống các thác nước đẹp, hùng vĩ như thác Gia Long, thác Trinh Nữ, Dray Sáp…

Các giá trị về khảo cổ

Các phát hiện về di chỉ khảo cổ người tiền sử sinh sống trong khu vực hang động núi lửa của Công viên Địa chất đã thu hút sự chú ý của rất nhiều nhà nghiên cứu, du khách trong và ngoài nước. Kết quả nghiên cứu bước đầu cùng với việc thu thập các di vật khảo cổ có mật độ khá dày đặc, ghi nhận đây là dấu tích văn hóa của cư dân Hậu kỳ Đá mới và Sơ kỳ Kim khí có niên đại (6.000-3.000 năm) cách ngày nay. Các di vật khảo cổ được phát hiện bao gồm đồ đá, đá nguyên liệu và các công cụ đá hình đĩa, rìu ngắn, công cụ mảnh tước, phiến tước, hòn ghè, hòn kê, hòn mài…

Về đồ gốm có rất nhiều loại vật dụng, với độ dày, mỏng khác nhau được làm từ đất sét pha cát. Hoa văn trên các mảnh gốm khá sắc nét và đa dạng như chấm gạch, gạch vải, văn thừng. Ngoài ra, còn có xương động vật, các mảnh xương ống của động vật và có cả xương người tiền sử.

Các giá trị về văn hóa

Ngoài những nét đặc trưng nêu trên, Công viên Địa chất Đắk Nông còn là khu vực có bề dày văn hóa, lịch sử, với những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể như Không gian Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; di tích cấp quốc gia đặc biệt Đường mòn Hồ Chí Minh và 5 di tích cấp quốc gia khác như Ngục Đắk Mil, Căn cứ kháng chiến B4 – Liên tỉnh IV, Di tích lịch sử lưu niệm N’Trang Gưh, Địa điểm Chiến thắng Đồi 722 – Đắk Sắk, Địa điểm bắt liên lạc khai thông đường Hồ Chí Minh đoạn Nam Tây Nguyên đến Đông Nam Bộ.

Công viên Địa chất Đắk Nông còn là nơi giúp du khách trải nghiệm đời sống tinh thần đa dạng, phong phú của phần lớn các dân tộc trên địa bàn tỉnh, thể hiện rõ nét qua các tín ngưỡng dân gian, các nghi lễ, lễ hội, ngữ văn dân gian, nghệ thuật diễn xướng, các trò chơi dân gian đặc sắc.

Các giá trị về đa dạng sinh học

Khu Bảo tồn thiên nhiên Nâm Nung, Vườn quốc gia Tà Đùng, rừng đặc dụng – cảnh quan Đray Sáp và một phần phía nam của Vườn quốc gia Yok Đôn (xã Ea Pô, huyện Cư Jút) là những nơi lưu giữa các giá trị đặc trưng về đa dạng sinh học của khu vực Công viên Địa chất Đắk Nông. Hệ thống động thực vật trong Công viên Địa chất rất phong phú với nhiều giống, loài quý hiếm, có tên trong sách đỏ Việt Nam và thế giới như: Voi, hổ, bò rừng và nhiều loài linh trưởng (Voọc Đen má trắng, Chà Vá chân đen, bò sát, chim Hồng Hoàng, Gà tiền mặt đỏ)…; Sồi Ba cạnh, Đỉnh Tùng, Sao, Trắc, Giáng Hương, Căm xe…

Đây là tiềm năng lớn để Công viên Địa chất phát triển các mô hình du lịch sinh thái, thám hiểm, nghiên cứu về đa dạng sinh học, thu hút các nhà khoa học cũng như du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghiên cứu.

3. Bảo tồn và phát huy các giá trị di sản Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông

Với các giá trị tiêu biểu nêu trên, có thể nhận thấy rằng, Công viên Địa chất Đắk Nông là tải sản vô vùng quý giá, không chỉ của cộng đồng các dân tộc tỉnh Đắk Nông mà còn của Việt Nam và của nhân loại. Việc xây dựng thành công danh hiệu Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO cho khu vực núi lửa Krông Nô là một hướng đi đúng đắn của địa phương để gìn giữ và phát huy các giá trị di sản; đồng thời góp phần phát triển kinh tế-xã hội một cách bền vững.

UBND tỉnh Đắk Nông cho biết, ngành chức năng đang đưa ra các giải pháp quản lý, quy hoạch và đầu tư nhằm khai thác hiệu quả Công viên toàn cầu Đắk Nông. Tỉnh đang phối hợp với các đơn vị chuyên môn để xây dựng kế hoạch quản lý công viên địa chất theo các yêu cầu của Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu.

Hiện nay, tỉnh Đắk Nông đã đầu tư bước đầu làm cơ sở hình thành 44 điểm theo 3 tuyến du lịch để bước đầu vận hành Công viên địa chất toàn cầu. Thời gian tới, sau khi đã hoàn chỉnh đề án khoanh vùng bảo tồn và phát huy các giá trị di sản trong vùng Công viên địa chất toàn cầu, tỉnh sẽ mời gọi đầu tư vào các khu điểm du lịch trọng điểm cũng như đầu tư phát triển các mô hình du lịch cộng đồng, nhằm góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội của địa phương nói chung và Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông nói riêng.

Công viên Địa chất Đắk Nông là mô hình kết nối, giúp du khách tìm hiểu về sự hình thành của trái đất, thông qua hình thức du lịch địa chất. Mô hình này đề cao công tác giáo dục, nâng cao nhận thức cho người dân và du khách để sống chan hòa với thiên nhiên, biết trân trọng những giá trị và tài nguyên của tạo hóa. Đến nay, trong Công viên địa chất Đắk Nông có 5 núi lửa, gồm Núi lửa Nâm Dơng, Băng Mo (huyện Cư Jút), Nâm Blang, Nâm Kar (huyện Krông Nô) và Nâm Gle (huyện Đắk Mil). Trong số này, nổi bật là hang C7 có chiều dài 1.067m, được xác định là hang động dung nham dài nhất Đông Nam Á. Kế đến là hang C6.1 dài hơn 968 mét và hang C3 (hay còn gọi là hang Dơi) dài 594 mét.

Bà Tôn Thị Ngọc Hạnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, cho hay: “Ngay khi được công nhận là Công viên địa chất toàn cầu, chúng tôi lên kế hoạch tuyên truyền để người dân hiểu được những giá trị quý báu đó, cùng nhau bảo tồn và phát triển. Quan điểm của tỉnh là xây dựng mô hình du lịch cộng đồng. Người dân sẽ đóng vai trò chủ thể bảo tồn các giá trị. Đó là tài sản của chính người dân. Du lịch địa phương phải được gầy dựng và phát triển từ chính nền tảng ấy.”

Trên nền tảng công viên địa chất, tỉnh Đắk Nông đã quy hoạch và đầu tư 44 điểm đến hấp dẫn để phát triển du lịch. Các điểm đến được xây dựng theo 3 chủ đề chính: “Trường ca của lửa và nước”; “Bản giao hưởng của làn gió mới” và “Âm vang từ Trái đất” nhằm khai thác tốt nhất các giá trị tổng hòa của sản phẩm du lịch; giá trị văn hóa, di sản và địa chất.

Du khách sẽ được tham quan, chiêm ngưỡng hệ thống hang động núi lửa trong đá basal độc đáo, nguyên sơ vốn được xác lập kỷ lục dài nhất Đông Nam Á (khởi đầu từ huyện Krông Nô); ngắm nhìn các thắng cảnh hoang sơ, hùng vĩ như núi lửa Băng Mo (huyện Cư Jút), núi lửa Nâm Gleh R’luh (huyện Đắk Mil); tham gia hành trình về nguồn tại các buôn làng của người Ê-đê, M’Nông với nhiều nét độc đáo của văn hóa bản địa; tham quan Vườn quốc gia Tà Đùng với thắng cảnh hồ Tà Đùng, vốn được ví là vịnh Hạ Long trên cao nguyên…

Tỉnh Đắk Nông đang kêu gọi các tổ chức và doanh nghiệp tham gia vào phát triển du lịch, dịch vụ để hoàn thiện các sản phẩm du lịch và phát triển du lịch vùng Công viên địa chất Đắk Nông. Quan điểm của tỉnh Đắk Nông là khai thác tiềm năng, lợi thế của địa phương trên cơ sở bảo tồn và phát huy tối đa các lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, các giá trị di sản địa chất, di sản văn hóa nổi bật, đa dạng sinh học.

Ngoài ra, tỉnh cũng đã xúc tiến, quảng bá và hợp tác phát triển du lịch vùng Công viên địa chất, tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cộng đồng về du lịch tại vùng Công viên địa chất, góp phần phát triển du lịch, đẩy mạnh phát triển kinh tế trong vùng Công viên địa chất Đắk Nông.

ĐẮK NÔNG TRẢI THẢM ĐỎ NÂNG TẦM CÔNG VIÊN ĐỊA CHẤT TOÀN CẦU

CÔNG VIÊN ĐỊA CHẤT TOÀN CẦU ĐẮK NÔNG CÓ GÌ HOT

THÁC D'RAY SAP - ĐIỂM ĐẾN HẤP DẪN ĐẮK NÔNG

VỀ ĐẮK NÔNG SAY MÊ THÁC TRINH NỮ

MÓN NGON ĐẬM VỊ NÚI RỪNG ĐẮK NÔNG