Nằm yên bình bên dòng sông Quao, làng gốm Bàu Trúc thuộc thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận không chỉ là niềm tự hào của người Chăm mà còn là một trong những làng nghề gốm cổ nhất Đông Nam Á vẫn còn giữ được hồn cốt truyền thống qua hàng trăm năm.
Lịch sử hình thành làng gốm Bàu Trúc
Theo truyền thuyết dân gian, tổ nghề gốm của làng là ông Pô Klong Chanh, người đã truyền lại cách làm gốm cho cộng đồng Chăm nơi đây từ hơn 700 năm trước. Qua nhiều thế hệ, nghề gốm thủ công truyền thống vẫn được duy trì bằng sự khéo léo, tỉ mỉ và lòng đam mê với đất sét quê hương.
Độc đáo trong kỹ thuật và kiểu dáng
Không giống với các nơi khác sử dụng bàn xoay, nghệ nhân Bàu Trúc nặn gốm hoàn toàn bằng tay, xoay quanh bằng sự di chuyển cơ thể. Chất liệu đất sét được lấy từ vùng ven sông Quao, sau đó được nhào nặn, tạo hình và nung bằng củi hoặc rơm rạ ngoài trời.
Điểm đặc biệt là màu sắc và hoa văn gốm Bàu Trúc mang đậm bản sắc văn hóa Chăm – với những họa tiết cách điệu từ thiên nhiên, đời sống và tôn giáo. Mỗi sản phẩm như bình hoa, chum nước, nồi đất... không chỉ có giá trị sử dụng mà còn là tác phẩm nghệ thuật chứa đựng tinh thần văn hóa lâu đời.
Điểm đến du lịch văn hóa hấp dẫn
Ngày nay, làng gốm Bàu Trúc không chỉ là nơi lưu giữ nghề truyền thống mà còn trở thành điểm đến du lịch văn hóa đặc sắc tại Ninh Thuận. Du khách có thể:
Tham quan các cơ sở sản xuất gốm,
Trực tiếp trải nghiệm nặn gốm cùng nghệ nhân,
Mua sắm các sản phẩm gốm làm quà lưu niệm.
Bảo tồn và phát triển làng nghề
Trước thách thức của thời đại, nhiều dự án bảo tồn, phát triển làng nghề Bàu Trúc đang được triển khai. Việc kết hợp giữa giữ gìn giá trị truyền thống và ứng dụng sáng tạo hiện đại giúp gốm Bàu Trúc tiếp tục vươn xa ra thị trường quốc tế.